Hüseyin Özkök – AJANSSPOR
UEFA’nın 2018/19 döneminde hayata geçirdiği Uluslar Ligi’nin üçüncüsü dün akşam oynanan maçlarla tamamlandı. 2020 Avrupa Şampiyonası öncesinde oynanan birinci turnuvada şampiyon Portekiz olmuştu. 2022 Dünya Kupası öncesinin şampiyonu ise Fransa olarak ortaya çıkmıştı. 2024 Avrupa Şampiyonası’na iştirakte da rol oynayacak son Uluslar Ligi turnuvasının şampiyonu ise 14-18 Haziran 2023 tarihleri ortasında A Ligi’nde kümelerini birinci sırada tamamlayan Hırvatistan, İspanya, İtalya ve Hollanda’nın katılacağı dörtlü final sonrası ortaya çıkacak. Maçlar bu dört ülkeden birinde gerçekleştirilirken eşleşmeler için kura çekilecek.
Neden Uluslar Ligi?
Milli Ekipler, evvelki devirde resmi maç olarak sırf Avrupa Şampiyonası ile Dünya Kupası elemelerinde ve temaslı olarak da final turnuvalarında alana çıkıyorlardı. Onun dışında oyuncularını hazır tutmak için ulusal ortalardaki tek seçenek hazırlık maçlarıydı. Fakat bu maçlar çoğunlukla angarya olarak görülüyor ve federasyonlara da gelir getirmiyordu. Bunun yanında küme elemelerinde figüran rolündeki küçük futbol ülkelerinin ekipleri hazırlık maçı oynayacak ekip bulamıyorlar lakin kendi ortalarında maç oynayabiliyorlardı. Örneğin Türkiye’nin Uluslar Ligi’ndeki rakibi Faroe Adaları ile yalnızca 1991 yılında tek bir hazırlık maçı yapmış onun dışında hiçbir resmi maçta dahi karşılaşmamıştı.
Angarya maçlar yerine Uluslar Ligi
İşte UEFA tüm bu “angarya” hazırlık maçlarının büyük çoğunluğunu resmi maç haline getirerek Uluslar Ligi turnuvasını başlattı. Hepimizin artık aşina olduğu üzere küçük gruplar da bununla birlikte bir maksat için maça çıkmaya ve önlerine ligden çıkmak üzere gerçekleştirilebilir bir amaç koymaya başladılar. Bunun yanında maçların yayın haklarını tek merkezden satan UEFA, böylelikle bu kadrolara da bir gelir kapısı aralamış oldu. (Konferans Ligi de emsal kanılarla kuruldu)
Kupalara katılmak için ikinci şans
UEFA bununla da kalmadı. Gruplara Avrupa Şampiyonası ve Dünya Kupası’na katılabilmek ismine ikinci bir baht yakalama fırsatı yani bir havuç sundu. İki dev turnuvanın elemelerinde turnuvalara direkt katılma hakkını elde edemeyen ve kalan ekipler içinde sıralamada en düzgün durumda olan 12 ekibin üçü daha, Uluslar Ligi play-off tipi sonrası finaller için bilet alabiliyor. Bunun en yakın örneğini Dünya Kupası öncesinde Türkiye yaşadı ve katıldığı play-off çeşidinde Portekiz’e yenilerek bu talihi elde edemedi. Türkiye Euro 2024 elemeleri öncesinde de C Ligi’nde kümesini birinci sırada bitirerek en azından play-off cinsinde oynama bahtını yakaladı.
Torba belirlemede büyük rol oynuyor
Uluslar Ligi’nin büyük turnuvalarla öteki bir teması da eleme kümeleri kura çekiminde torbaların belirlenmesinde rol oynaması. Bu bağlamda Türkiye 9 Ekim günü Frankfurt’ta yapılacak 2024 Avrupa Şampiyonası eleme kümeleri kura çekiminde Uluslar Ligi’nde C Ligi’nin en başarılı üçüncü grubu, genel klasmanda ise 35. Ekip olarak 4. Torbada yer alacak.
Euro 2024 elemeleri nasıl oynanacak?
Almanya’nın konut sahibi olarak direkt katılacağı 24 kadrolu turnuvada Rusya da UEFA tarafından savaş nedeniyle ihraç edildiği için küme elemelerine 53 ekip katılacak. 10 küme üzerinden yapılacak turnuvada 3 altılı 7 beşli küme olacak. Kümelerini birinci iki sırada bitiren 20 kadro direkt Almanya bileti alacak. Geriye kalan üç ekip ise 21-26 Mart 2024 tarihlerindeki Uluslar Ligi play-off çeşidi sonrasında belirlenerek ve 24 grubun tamamı ortaya çıkacak. Birebir tarihlerde C Ligi’ni son sırada bitiren 4 kadro Cebelitarık-Güney Kıbrıs ve Litvanya-Belarus ortasında iki ayaklı müsabakalar oynanarak D Ligi’ne düşecek iki kadro belirleneceğini de belirtelim.
A Ligi birincileri 5’li grupta!
23 Mart 2023’te başlayacak Euro 2024 elemeleri, 21 Kasım 2023’te sona erecek. Haziran ayında Uluslar Ligi dörtlü finalinde yer alacak A Ligi birincisi dört ekip ise o tarihi boş geçirmeleri için otomatik olarak beşli kümelere yerleştirilecek.