Toplam 7 milyondan fazla çalışanı ilgilendiren Taban Fiyat Tespit Kurulu uzun yıllar sonra birinci kere bugün orta yıl artırımı için masaya oturacak. Çalışanları temsil eden Türk-İş masaya enflasyon farkı ve SGK emekçi hissesinde indirim talebiyle otururken, patronlar de prim indirimi, işsizlik sigortası priminin aşikâr bir devir alınmaması üzere istekleri gündemde tutuyor. Yapılacak artırımda verilecek dayanaklar de belirleyici olacak. Komite evvelki gece Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı tarafından bugün saat 14.00 için toplantıya çağrıldı.
BAKAN ALİM’DEN TABAN FİYAT ARTIRIMI AÇIKLAMASI
Asgari Fiyat Tespit Komitesi, yeni minimum fiyat artırımı için bugün Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım başkanlığında toplandı. Bakan Alım yeni taban fiyat için, kurul çalışmasını başlattıklarını bildirdi. Bakan Alım, “Asgari fiyat, yalnızca minimum ücretliler ile hudut değil. Toplumsal tesirleri olan bir fiyat ünitesidir. Taban fiyatın dışındaki fiyatlar de artmalı” iletisini verdi.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, “Bugün kurul çalışmamızı başlatacağız. Türkiye, geçtiğimiz Aralık ayı sonunda taban fiyat kontratına imza attı. Bütün toplum minimum fiyatlı olsun olmasın, Türkiye’nin orta sınıfları da şad olmuştu. Zira minimum fiyat, yalnızca minimum ücretliler ile hudut değil. Toplumsal tesirleri olan bir fiyat ünitesidir. Minimum fiyatın dışındaki fiyatlar de artmalı. Çalışanları enflasyon karşısında korumaz misyonumuzdur.” açıklamasında bulundu.
Bakan Alım: Kurul çalışmalarının yarın sonuçlanacağını umuyorum
TİSK Lideri Özgür Burak Akkol, “Dengeli bir sayıda anlaşacağımızı ümit ediyorum. Orta artırım gereksiniminde mutabıkız” dedi.
YENİ TABAN FİYAT NE KADAR OLACAK?
5004 liralık taban fiyat üzerinden ayrıyeten patron SGK hissesi olarak yüzde 15.5 oranında kesinti yapılıyor. Ayrıyeten yüzde 2 oranında da işsizlik sigortası fonuna kesinti yapılıyor. Bu kesintilerin toplamı da 775 lira 62 kuruşu buluyor.
PRİM DAYANAĞI FORMÜLÜ HESABI
ASGARİ FİYAT 5.004,00
SGK PRİMİ % 14 700,56
İŞSİZLİK SİG. PRİMİ % 1 50,04
KESİNTİLER TOPLAMI 750,60
NET MİNİMUM FİYAT 4.253,40
İŞVERENE MALİYET
Brüt taban fiyat: 5004,00
SGK Primi % 15,5 (işveren payı): 775,62
İşsizlik sig. Pr. Patron %2: 100,08
İşverene toplam maliyet: 5.879,70
KESİNTİLER TOPLAMI: 875,62
ASGARİ FİYAT YÜZDE 26.10 ARTARSA (TL/AY)
Brüt minimum fiyat: 6.310,04
SGK primi % 14: 883,41
İşsizlik sig. primi % 1: 63,10
Kesintiler toplamı: 946,51
Net minimum fiyat: 5.363,53
Masada Türk-İş, TİSK ve Çalışma Bakanlığı yetkilileri olacak. Alınacak kararlar içinse oyçokluğu aranacak. Kurulun hedefi bugün prestijiyle çalışmaları tamamlayıp, sayısı belirlemek tarafında. Şu an prestijiyle minimum fiyat, aralık ayında yapılan yüzde 50 artırım sonrası 4 bin 253 TL olarak uygulanıyor. Bu yılki taban fiyat çalışmaları sırasında tüm fiyatlarda taban fiyata kadar olan kısmın vergi dışı kalması istikametinde de uzlaşı sağlandı. Bu nedenle taban fiyattan artık Gelir Vergisi alınmıyor.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, minimum fiyatta orta artırımın bu hafta belirleneceğini söylemişti.
ENFLASYON TALEBİ
Türk-İş masaya enflasyon kayıplarının giderilmesi talebiyle oturacak. Türk-İş altı aylık enflasyonun kamu çalışanları üzere minimum ücretlilere de yansıtılmasını temel istemi olarak gündemde tutuyor. Türk-İş’in bir başka talebi de SGK personel primlerinde indirim yapılması ve bu indirimin çalışanların fiyatlarına yansıtılarak bir gelir artışı sağlanması. Komite masasında patronları temsil eden Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ise, çalışanların refahını artıracak her türlü adıma olumlu yaklaştıklarını, tıpkı vakitte global iktisattaki belirsizliklerin de dikkate alınarak, ortak bir karar alınmasını istediklerini açıklamıştı. TİSK, bu çerçevede SGK patron primlerinde indirim yapılmasını, daha evvel TÜRK-İş’le vardıkları uzlaşma çerçevesinde SGK personel primlerinin 5 puan düşürülmesini, İşsizlik Sigortası priminde 2 puanlık patron hissesinin alınmamasını ve makul bir mühlet için daha evvel uygulanan minimum fiyat dayanağının tekrar uygulamaya girmesini talep ediyor.
DESTEĞİN ÇEŞİDİ BELİRLEYİCİ OLACAK
Asgari fiyat için kurul yüzde 20 civarında bir artışa onay verirse, net taban fiyat 5 bin 104 TL’ye çıkacak. Bu durumda patrona maliyeti de 7 bin 56 TL olacak. Yüzde 30’luk bir artışta ise bu sayı 5 bin 529 TL olacak. Bu türlü bir senaryoda patrona maliyet de 7 bin 643 TL’ye çıkacak. Taban fiyatta yapılacak artış için bir grup takviyelerin de masada olduğu belirtiliyor. Tartışılan dayanakların başında da SGK emekçi primlerinin bir kısmının Hazine tarafından üstlenilmesi bulunuyor. SGK primi emekçi hissesi şu anda yüzde 14 olarak uygulanıyor ve 700 TL’ye denk düşüyor. Bu primin bir kısmının Hazine tarafından üstlenilmesi durumunda fiyatlarda otomatikman artış olacak. Fakat bu takviyenin mühletinin değerli olduğu belirtiliyor. Şayet 6 aylık bir süreksiz takviye olursa, sene başında taban fiyat fiyatında bir azalma olabileceği, bu nedenle mühlet kısıtının da dikkate alınması gerektiği kaydediliyor. Minimum fiyat için verilecek dayanak tipinde uzlaşmaya varılırsa, Meclis kapanmadan yasal düzenlemenin de yapılması gerekiyor.